ત્રણ દાયકામાં પહેલી વાર, ચીન ગર્ભનિરોધક દવાઓ અને ઉપકરણો પર મૂલ્યવર્ધિત કર લાદશે – જેમાં કોન્ડોમનો સમાવેશ થાય છે, જે તેના અર્થતંત્રને વધુ ધીમું કરવા માટે જાેખમી બની રહેલા જન્મ દરને ઉલટાવી દેવાનો તેનો તાજેતરનો પ્રયાસ છે.
નવા સુધારેલા મૂલ્યવર્ધિત કર કાયદા હેઠળ, ગ્રાહકો એવી વસ્તુઓ પર ૧૩% વસૂલાત ચૂકવશે જે ૧૯૯૩ થી ફછ્-મુક્ત હતી, જ્યારે ચીને કડક એક બાળક નીતિ લાગુ કરી હતી અને જન્મ નિયંત્રણને સક્રિયપણે પ્રોત્સાહન આપ્યું હતું.
તે જ સમયે, આ સુધારામાં સંભવિત માતાપિતા માટે બાળ-સંભાળ સેવાઓ – નર્સરીથી લઈને કિન્ડરગાર્ટન સુધી – તેમજ વૃદ્ધ-સંભાળ સંસ્થાઓ, અપંગતા સેવા પ્રદાતાઓ અને લગ્ન-સંબંધિત સેવાઓને મુક્તિ આપીને નવા પ્રોત્સાહનો આપવામાં આવ્યા છે. આ ફેરફારો જાન્યુઆરીમાં અમલમાં આવશે.
તેઓ એક વ્યાપક નીતિ પરિબળને પ્રતિબિંબિત કરે છે, કારણ કે ઝડપથી વૃદ્ધ થઈ રહેલ ચીન જન્મ મર્યાદિત કરવાથી લોકોને વધુ બાળકો પેદા કરવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા તરફ આગળ વધી રહ્યું છે. વસ્તી સતત ત્રણ વર્ષથી ઘટી રહી છે, ૨૦૨૪ માં ફક્ત ૯.૫૪ મિલિયન જન્મ થયા છે – લગભગ એક દાયકા પહેલા જ્યારે એક બાળક નીતિ રદ કરવામાં આવી હતી ત્યારે નોંધાયેલા ૧૮.૮ મિલિયન બાળકોમાંથી ભાગ્યે જ અડધા.
બેઇજિંગે તેના પ્રતિભાવમાં પ્રો-નેટાલિસ્ટ નીતિઓની શ્રેણી રજૂ કરી છે, જેમાં રોકડ સહાય ઓફર કરવાથી લઈને બાળ સંભાળ સેવાઓમાં સુધારો અને પિતૃત્વ અને પ્રસૂતિ રજા લંબાવવાનો સમાવેશ થાય છે. દેશે ગર્ભપાતની સંખ્યા ઘટાડવા માટે માર્ગદર્શિકા પણ જાહેર કરી છે જે “તબીબી રીતે જરૂરી” માનવામાં આવતા નથી – એક બાળક યુગના બળજબરીપૂર્વક પ્રજનન નિયંત્રણોથી વિપરીત, જ્યારે ગર્ભપાત અને નસબંધી નિયમિતપણે લાગુ કરવામાં આવતી હતી.
ચીનના જન્મ દરને ઉલટાવી દેવાના પ્રયાસો મૂળભૂત અવરોધનો સામનો કરી રહ્યા છે: બેઇજિંગમાં યુવા પોપ્યુલેશન રિસર્ચ ઇન્સ્ટિટ્યૂટના ૨૦૨૪ ના અહેવાલ મુજબ, ચીન બાળકોનો ઉછેર કરવા માટે સૌથી મોંઘા દેશોમાંનો એક છે.
૧૮ વર્ષ સુધી બાળકનો ઉછેર અંદાજે ૫૩૮,૦૦૦ યુઆન (ઇં૭૬,૦૦૦) થી વધુ ખર્ચ કરે છે, જે કિંમત ઘણા યુવાનો ધીમી અર્થવ્યવસ્થા અને અસ્થિર નોકરી બજાર વચ્ચે ટકી રહ્યા છે. સામાજિક મૂલ્યો બદલાતા, અન્ય લોકો કૌટુંબિક જીવન કરતાં પોતાની સ્થિરતા અને કારકિર્દીમાં રોકાણ કરવાનું પસંદ કરી રહ્યા છે.
તેમ છતાં, સત્તાવાળાઓ બાળજન્મ પ્રત્યે સામાજિક વલણ બદલવા માટેના પગલાં પર વધુને વધુ ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યા છે – ભલે તેની સીધી અસરો મર્યાદિત હોય.
યુવા સાથેના ડેમોગ્રાફર હી યાફુએ જણાવ્યું હતું કે, “વેટ મુક્તિ દૂર કરવી એ મોટે ભાગે પ્રતીકાત્મક છે અને મોટા ચિત્ર પર વધુ અસર કરવાની શક્યતા નથી. તેના બદલે, “તે બાળજન્મને પ્રોત્સાહન આપતા અને ગર્ભપાત ઘટાડતા સામાજિક વાતાવરણને આકાર આપવાના પ્રયાસને પ્રતિબિંબિત કરે છે.”
‘પરવડી શકતું નથી‘
વેટ એ પણ આવે છે કારણ કે એચઆઈવી – જે વિશ્વભરમાં ઘટી રહ્યું છે – ચીનમાં કલંક અને મર્યાદિત જાતીય શિક્ષણ જાહેર સમજણને અવરોધે છે તે રીતે ઝડપથી વધે છે. બીમારીના મોટાભાગના નવા કેસો અસુરક્ષિત સેક્સ સાથે જાેડાયેલા છે.
દેશના સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ એન્ડ પ્રિવેન્શન અનુસાર, ૨૦૦૨ અને ૨૦૨૧ ની વચ્ચે, ૐૈંફ અને છૈંડ્ઢજી ના કેસ નોંધાયા છે તે દર ૧૦૦,૦૦૦ લોકો દીઠ ૦.૩૭ થી વધીને ૮.૪૧ થયો છે.
વધારાના ખર્ચે ચાઇનીઝ માઇક્રોબ્લોગિંગ સાઇટ વેઇબો પર ઝડપથી ચર્ચા શરૂ કરી, કેટલાક વપરાશકર્તાઓ ફક્ત બિનઆયોજિત ગર્ભાવસ્થાની સંભાવના વિશે જ નહીં, પરંતુ જાે લોકો ઓછા કોન્ડોમનો ઉપયોગ કરે તો જાતીય રોગો વધુ ઝડપથી ફેલાઈ શકે છે કે કેમ તે અંગે પણ ચિંતા કરી રહ્યા હતા.
“યુવાનોમાં વધતા ૐૈંફ ચેપને ધ્યાનમાં લેતા, આ રીતે કિંમતો વધારવી એ સારો વિચાર ન હોઈ શકે,” એક વપરાશકર્તાએ લખ્યું. “તે એક ખરાબ રીતે વિચારાયેલ અભિગમ છે.”
અન્ય લોકોએ કરને બિનઅસરકારક ગણાવીને મજાક ઉડાવી – એવી દલીલ કરી કે ઊંચી કિંમતો બાળક પેદા કરવા પ્રત્યેના વલણને બદલવામાં બહુ ઓછી મદદ કરશે. “જાે કોઈ કોન્ડોમ પરવડી શકે નહીં, તો તે બાળકનો ઉછેર કેવી રીતે પરવડી શકે?” એક વ્યક્તિએ પૂછ્યું.

