નવીદિલ્હી
ભારતમાં કોરોના વાયરસની મહામારી શરૂ થતાંની સાથે જ. તે સમયે, દેશના ૬૧ ટકા જિલ્લાઓમાં રહેતા વિદ્યાર્થીઓને ડિજિટલ લર્નિંગ વિશે ઓછું જ્ઞાન હતું. વાસ્તવમાં, આ શાળાઓમાં કોમ્પ્યુટર, ઈન્ટરનેટ સુવિધાઓ અને ટેકનોલોજીકલ સાધનોનો ઉપયોગ કરવા માટે પ્રશિક્ષિત શિક્ષકોની મર્યાદિત ઉપલબ્ધતાને કારણે હતું.શિક્ષણ મંત્રાલયના રિપોર્ટમાં આ માહિતી આપવામાં આવી છે.
અહેવાલ મુજબ, ૨૦૧૯-૨૦ માટે ડિસ્ટ્રિક્ટ્સ માટે પરફોર્મન્સ ગ્રેડિંગ ઈન્ડેક્સ દર્શાવે છે કે, દેશભરની શાળાઓએ ડિજિટલ લર્નિંગની શ્રેણી હેઠળ ખરાબ પ્રદર્શન કર્યું છે. આ ઇન્ડેક્સ બનાવતી વખતે ધ્યાનમાં લેવામાં આવેલા અન્ય પરિમાણોની તુલનામાં આ શ્રેણીની શાળાઓએ સૌથી ઓછો સ્કોર મેળવ્યો છે. ઇન્ડેક્સમાં ૧૮૦ જિલ્લાઓએ ડિજિટલ લર્નિંગ કેટેગરીમાં ૧૦ ટકાથી ઓછો સ્કોર મેળવ્યો છે. ૧૪૬ જિલ્લા એવા હતા કે જેમણે ૧૧ થી ૨૦ ટકા વચ્ચે સ્કોર કર્યો હતો. જ્યારે ૧૨૫ જિલ્લાઓએ ૨૧ થી ૩૦ ટકાની વચ્ચે સ્કોર કર્યો છે.
શિક્ષણ મંત્રાલયના આ રિપોર્ટ પરથી ડિજિટલ લર્નિંગના ક્ષેત્રમાં ગ્રામીણ-શહેરી વિભાજન પણ સ્પષ્ટપણે જાેઈ શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, ચંદીગઢ અને દિલ્હી જેવા શહેરોના જિલ્લાઓએ ૫૦ માંથી ૨૫ અને ૩૫ની વચ્ચે સ્કોર કર્યો છે. બીજી તરફ બિહારના અરરિયા અને કિશનગંજ જેવા જિલ્લાઓએ ૨ કરતા ઓછો સ્કોર કર્યો છે. આસામના દક્ષિણ સલમારા-માનકાચર અને ત્રિપુરાના ધલાઈ જેવા પછાત જિલ્લાઓએ ૫૦ માંથી ૧ અંક મેળવ્યા છે. કોમ્પ્યુટર/લેપટોપ ધરાવતી શાળાઓની સંખ્યા, ઈન્ટરનેટ સુવિધા, વિદ્યાર્થી-કોમ્પ્યુટર ગુણોત્તર અને કોમ્પ્યુટર દ્વારા શીખવવા માટે પ્રશિક્ષિત શિક્ષકોની ટકાવારીના આધારે ડીજીટલ લર્નિંગ પર જિલ્લાવાર કામગીરી તૈયાર કરવામાં આવી હતી.
તેનાથી વિપરિત, શિક્ષણ પછીના પરિણામોના સંદર્ભમાં કોઈપણ જિલ્લાએ ૧૦ ટકાથી ઓછો સ્કોર કર્યો નથી. ૧૨ જિલ્લાઓએ ૧૧ થી ૨૦ ટકાની વચ્ચે જ્યારે ૩૦૯ જિલ્લાઓએ ૫૧ થી ૬૦ ટકાની વચ્ચે સ્કોર કર્યો હતો. કેન્દ્રએ જૂન ૨૦૨૧માં વર્ષ ૨૦૧૯-૨૦ માટે રાજ્યવાર પીજીઆઈ ઇન્ડેક્સ જાહેર કર્યો હતો. ઇન્ડેક્સમાં ચંદીગઢ, પંજાબ, તમિલનાડુ અને કેરળ શ્રેષ્ઠ પ્રદર્શન કરનારા રાજ્યો હતા. અહેવાલમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, કોવિડ-૧૯ રોગચાળાએ ઘરે અભ્યાસ ચાલુ રાખવા માટે મુખ્ય પ્રવાહના શિક્ષણમાં પરિવર્તન તરફ ધ્યાન દોર્યું છે.
