ભોપાલ
દાયકાઓ પછી જ્યારે દીપડો ભારતની ધરતી પર ઉતર્યો ત્યારે સમગ્ર દેશે ઉજવણી કરી હતી. પરંતુ માત્ર ૮ મહિના વીતી ગયા છે અને કુનો નેશનલ પાર્ક, (ોર્હ હટ્ઠંર્ૈહટ્ઠઙ્મ ॅટ્ઠિા) શ્યોપુરમાં એક બચ્ચા સહિત ચાર ચિત્તા મૃત્યુ પામ્યા છે. ચોથા દીપડાનું આજે એટલે કે મંગળવારે સવારે મોત થયું હતું. નામિબિયાથી લાવવામાં આવેલી જ્વાલા નામની માદા ચિત્તા દ્વારા જન્મેલા ચાર બચ્ચાઓમાંથી તે એક હતો. મળતી માહિતી મુજબ જ્વાલાને મોટા બંધમાંથી બહાર કાઢીને ખુલ્લામાં છોડી દેવામાં આવી હતી. ત્યાં તેણે ચાર નાના બચ્ચાને જન્મ આપ્યો. તેમાંથી એકનું કુનોના ખુલ્લા જંગલમાં મોત થયું છે. આ પહેલા પણ કુનોમાં ત્રણ પુખ્ત ચિત્તાના મોત થયા છે. આમાંથી બે દીપડા દક્ષિણ આફ્રિકાથી લાવવામાં આવ્યા હતા, જેનું નામ ઉદય અને દક્ષા છે. ઉદય નર હતો અને દક્ષા માદા ચિતા હતી. તે જ સમયે, એક માદા ચિત્તા શાશાનું પણ કિડનીના ચેપને કારણે મૃત્યુ થયું હતું. તમને જણાવી દઈએ કે શાશાને નામિબિયાથી લાવવામાં આવી હતી અને તેને સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૨માં કુનોમાં વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ રિલીઝ કરી હતી. ઉદય અને દક્ષાને દક્ષિણ આફ્રિકાથી લાવવામાં આવ્યા હતા. સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૨થી અત્યાર સુધીમાં કુલ ૨૦ ચિત્તા કુનો લાવવામાં આવ્યા છે. બીજી તરફ, જાે ચાર પુખ્ત વયના લોકો ઉમેરવામાં આવે તો કુનોની જમીન પર કુલ ૨૪ ચિત્તા હતા, પરંતુ ત્રણ પુખ્ત વયના અને એક બચ્ચાના મૃત્યુ પછી કુનોમાં માત્ર ૨૦ ચિત્તા બચ્યા છે. તેમાંથી ૧૭ પુખ્ત ચિત્તા અને ૩ બચ્ચા છે. કુનોમાં સતત ચિત્તાઓના મોતના કારણે અહીંના વહીવટીતંત્ર પર સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. આ વર્ષે માર્ચ મહિનામાં પ્રથમ ચિતાના મોતના સમાચાર સામે આવ્યા હતા. ત્યારબાદ માત્ર બે મહિનામાં ચાર દીપડાના મોત થયા છે. દેશમાં ચિત્તાઓની વસ્તી વધારવાના માર્ગમાં આ એક મોટો અવરોધ છે. તમને જણાવી દઈએ કે નામીબિયાથી ૮ અને દક્ષિણ આફ્રિકાથી ૧૨ ચિત્તા મધ્ય પ્રદેશના શિયોપુર સ્થિત કુનો નેશનલ પાર્કમાં લાવવામાં આવ્યા હતા.