અમેરિકન ઇતિહાસના સૌથી પ્રભાવશાળી અને વિવાદાસ્પદ ઉપરાષ્ટ્રપતિઓમાંના એક ડિક ચેનીનું ૮૪ વર્ષની વયે અવસાન થયું છે. તેમના પરિવારે મંગળવારે જાહેરાત કરી હતી કે ન્યુમોનિયા અને હૃદય અને વાહિની રોગની ગૂંચવણોને કારણે તેમનું સોમવારે રાત્રે અવસાન થયું. ચેનીએ ૨૦૦૧ થી ૨૦૦૯ સુધી રાષ્ટ્રપતિ જ્યોર્જ ડબલ્યુ બુશના શાસનકાળમાં ઉપરાષ્ટ્રપતિ તરીકે સેવા આપી હતી, જે ૯/૧૧ પછીના યુગમાં એક નિર્ણાયક વ્યક્તિ અને અફઘાનિસ્તાન અને ઇરાકમાં યુદ્ધોના મુખ્ય શિલ્પી બન્યા હતા.
“દશકો સુધી, ડિક ચેનીએ આપણા રાષ્ટ્રની સેવા કરી,” તેમના પરિવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, તેમની દાયકાઓની જાહેર સેવા અને પરિવાર પ્રત્યેની તેમની નિષ્ઠાની પ્રશંસા કરી હતી. “ડિક ચેનીએ આપણા દેશ માટે જે કર્યું તેના માટે અમે ખૂબ આભારી છીએ.”
જાહેર સેવામાં જીવનભર
ચેનીની રાજકીય કારકિર્દી ચાર દાયકાથી વધુ અને અનેક રાષ્ટ્રપતિ પદો સુધી વિસ્તરી હતી. તેમણે ગેરાલ્ડ ફોર્ડના શાસનકાળમાં વ્હાઇટ હાઉસ ચીફ ઓફ સ્ટાફ તરીકે સેવા આપી હતી, દસ વર્ષ સુધી કોંગ્રેસમાં વ્યોમિંગનું પ્રતિનિધિત્વ કર્યું હતું, અને જ્યોર્જ એચ.ડબ્લ્યુ. બુશના શાસનકાળમાં સંરક્ષણ સચિવ હતા, ૧૯૯૧ના પર્સિયન ગલ્ફ યુદ્ધ દરમિયાન પેન્ટાગોનનું નેતૃત્વ કર્યું હતું. નાના બુશના વહીવટમાં જાેડાતા પહેલા, તેમણે હેલિબર્ટનનું નેતૃત્વ કર્યું, જે એક મુખ્ય તેલ અને સંરક્ષણ ઠેકેદાર હતું.
ઉપરાષ્ટ્રપતિ તરીકે, ચેનીને યુએસ વિદેશ અને સુરક્ષા નીતિ પાછળ પ્રેરક બળ તરીકે વ્યાપકપણે જાેવામાં આવતું હતું, જે એક્ઝિક્યુટિવ સત્તાઓનો વિસ્તાર કરતી હતી અને વિવાદાસ્પદ આતંકવાદ વિરોધી પ્રથાઓનો બચાવ કરતી હતી. તેમના કાર્યકાળે ઉપરાષ્ટ્રપતિ પદને વોશિંગ્ટનમાં સૌથી શક્તિશાળી ભૂમિકાઓમાંની એકમાં પરિવર્તિત કર્યું.
ટીકા, વિવાદ અને કાયમી પ્રભાવ
ચેનીનો વારસો ઊંડો વિભાજનકારી રહ્યો છે. સમર્થકોએ તેમને તોફાની સમયમાં નિર્ણાયક નેતા તરીકે જાેયા; ટીકાકારોએ તેમને સરકારી અતિરેક અને ઇરાક યુદ્ધ માટેના ખામીયુક્ત તર્કના પ્રતીક તરીકે જાેયા. બુશના બીજા કાર્યકાળના અંત તરફ તેમનો પ્રભાવ ઓછો થયો કારણ કે તેમની નીતિઓ સામે કાનૂની અને રાજકીય પડકારો ઉભા થયા.
આજીવન રૂઢિચુસ્ત, ચેનીએ પછીના વર્ષોમાં તેમના પક્ષ સાથે જાેડાણ તોડી નાખ્યું, જાહેરમાં ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનો વિરોધ કર્યો અને ૨૦૨૪ ની રાષ્ટ્રપતિની ચૂંટણીમાં ડેમોક્રેટ કમલા હેરિસને સમર્થન આપ્યું. તેમણે ૬ જાન્યુઆરીના કેપિટોલ હુમલામાં ટ્રમ્પની ભૂમિકાની ટીકામાં તેમની પુત્રી, ભૂતપૂર્વ કોંગ્રેસવુમન લિઝ ચેનીનો પણ કડક બચાવ કર્યો.
સંકલ્પભર્યું જીવન
પાંચ હૃદયરોગના હુમલા અને હૃદય પ્રત્યારોપણમાંથી બચી ગયેલા, ચેનીએ એકવાર કહ્યું હતું કે તેઓ “ઉધાર લીધેલા સમય પર” જીવ્યા. બીમારી સાથેની તેમની લડાઈ છતાં, તેઓ અમેરિકન રાજકારણમાં એક અડગ વ્યક્તિ રહ્યા – જેનો પડછાયો તેમના અવસાન પછી પણ વોશિંગ્ટન પર રહે છે.