સરકારે ગુરુવારે રાજ્યસભાને માહિતી આપી હતી કે ૨૦૦૯ થી કુલ ૧૮,૮૨૨ ભારતીય નાગરિકોને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સમાંથી દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યા છે, જેમાં જાન્યુઆરી ૨૦૨૫ થી ૩,૨૫૮નો સમાવેશ થાય છે. એક લેખિત જવાબમાં, વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે જણાવ્યું હતું કે તેમણે કહ્યું હતું કે ૨૦૨૩ માં ૬૧૭ ભારતીયોને દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યા હતા, અને ૨૦૨૪ માં ૧,૩૬૮ જેટલા ભારતીયોને દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યા હતા.
“૨૦૦૯ થી, કુલ ૧૮,૮૨૨ ભારતીય નાગરિકોને ભારત દેશનિકાલ કરવામાં આવ્યા છે,” મંત્રીએ એક પ્રશ્નના લેખિત જવાબમાં રાજ્યસભાને માહિતી આપી.
“જાન્યુઆરી ૨૦૨૫ થી, કુલ ૩,૨૫૮ ભારતીય નાગરિકોને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ દ્વારા ભારત મોકલવામાં આવ્યા છે. આમાંથી, ૨,૦૩૨ વ્યક્તિઓ (આશરે ૬૨.૩ ટકા) ને નિયમિત વાણિજ્યિક ફ્લાઇટ્સ દ્વારા મોકલવામાં આવ્યા હતા, જ્યારે બાકીના ૧,૨૨૬ (૩૭.૬ ટકા) યુએસ ઇમિગ્રેશન એન્ડ કસ્ટમ્સ એન્ફોર્સમેન્ટ અથવા યુએસ કસ્ટમ્સ એન્ડ બોર્ડર પ્રોટેક્શન (ઝ્રમ્ઁ) દ્વારા સંચાલિત ચાર્ટર ફ્લાઇટ્સ દ્વારા મોકલવામાં આવ્યા હતા,” તેમણે કહ્યું.
ભારતે ડિપોર્ટીઓ સાથે માનવીય વર્તન સુનિશ્ચિત કરવા માટે યુએસ સાથે વાતચીત કરી
જયશંકરે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે યુએસ ૈંઝ્રઈ/ઝ્રમ્ઁ ડિપોર્ટેશન કામગીરી દરમિયાન ડિપોર્ટીઓ સાથે માનવીય વર્તન સુનિશ્ચિત કરવા માટે વિદેશ મંત્રાલય યુએસ પક્ષ સાથે સંપર્કમાં રહે છે.
“મંત્રાલયે ડિપોર્ટીઓ સાથેના વ્યવહાર, ખાસ કરીને મહિલાઓ અને બાળકો પર બેડીઓના ઉપયોગ અંગે, યુએસ સત્તાવાળાઓ સમક્ષ પોતાની ચિંતાઓ મજબૂત રીતે નોંધાવી છે,” મંત્રીએ ગૃહને તેમના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું. ૫ ફેબ્રુઆરીના ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટ પછી મહિલાઓ અને બાળકોને બેડીઓથી બાંધવાનો કોઈ કેસ આ મંત્રાલયના ધ્યાન પર આવ્યો નથી,” તેમણે કહ્યું.
જયશંકરે કહ્યું કે યુએસ સત્તાવાળાઓએ જણાવ્યું છે કે યુએસ ઇમિગ્રેશન અને કસ્ટમ્સ એન્ફોર્સમેન્ટ (ૈંઝ્રઈ) ની સ્ટાન્ડર્ડ ઓપરેટિંગ પ્રોસિજરના ભાગ રૂપે ૧૯ નવેમ્બર ૨૦૧૨ થી યુએસ ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટ્સ માટે પ્રતિબંધ નીતિ અમલમાં છે.
“તેઓએ એ પણ જણાવ્યું છે કે આ ફ્લાઇટ્સમાં તમામ મુસાફરોની સલામતી અને સુરક્ષા સુનિશ્ચિત કરવા માટે ડિપોર્ટીઓને બાંધવાની તેમની નીતિનું પાલન કરવામાં આવે છે. ભૂતકાળમાં, તેઓ દાવો કરે છે કે આવી ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટ્સમાં સાથી ડિપોર્ટીઓ અને સહાયક ક્રૂ સભ્યો સામે ડિપોર્ટીઓ દ્વારા હિંસાના કિસ્સાઓ બન્યા છે. જ્યારે મહિલાઓ અને સગીરોને સામાન્ય રીતે બેડીઓ બાંધવામાં આવતી નથી, ત્યારે મિશનની સલામતીના હિતમાં ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટના ઇન્ચાર્જ ફ્લાઇટ ઓફિસરનો આખરી ર્નિણય હોય છે.”
“એ પણ નોંધવું યોગ્ય છે કે આતંકવાદ, હત્યા, હત્યાનો પ્રયાસ, ખંડણી વગેરેના આરોપ હેઠળ વોન્ટેડ ગુનેગારો અને ગેંગસ્ટરોને પણ આ ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટ્સમાંથી દૂર કરવામાં આવ્યા છે. ભારતના કિસ્સામાં, લખવિંદર સિંહ અને અનમોલ બિશ્નોઈ જેવા ફરાર ગુનેગારો, જેમની સામે અમારી કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ દ્વારા લુકઆઉટ નોટિસ અને ધરપકડ વોરંટ જારી કરવામાં આવ્યા છે, તેમને આવી ડિપોર્ટેશન ફ્લાઇટ્સ પર પાછા લાવવામાં આવ્યા છે,” જયશંકરે તેમના લેખિત જવાબમાં જણાવ્યું હતું.
પરત ફરતા ડિપોર્ટીઓ દ્વારા આપવામાં આવેલા નિવેદનો અને જુબાનીઓના આધારે, તેમણે કહ્યું કે કેન્દ્ર અને સંબંધિત રાજ્ય સરકારોએ સંબંધિત કાયદા અમલીકરણ એજન્સીઓ સાથે મળીને અનેક કેસ નોંધ્યા છે, અને આ રેકેટ ચલાવતા ઘણા ગેરકાયદેસર ઇમિગ્રેશન એજન્ટો, ગુનાહિત સુવિધા આપનારાઓ અને માનવ તસ્કરી સિન્ડિકેટ સામે તપાસ તેમજ કાર્યવાહી ચાલુ છે.