એક વર્ષ પહેલા અમેરિકાની મધ્યસ્થી હેઠળ થયેલા યુદ્ધવિરામ છતાં, રવિવારે ઇઝરાયલે બેરુતના દક્ષિણ ઉપનગર પર હવાઈ હુમલામાં આતંકવાદી જૂથ હિઝબુલ્લાહના ટોચના લશ્કરી અધિકારીની હત્યા કરી હતી, એમ ઇઝરાયલી સૈન્યએ જણાવ્યું હતું.
લેબનીઝ રાજધાનીની બહારના વિસ્તારમાં મહિનાઓમાં પ્રથમ હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો, જેમાં ઈરાન સમર્થિત હિઝબુલ્લાહના કાર્યકારી ચીફ ઓફ સ્ટાફ, અલી તબતાબાઈને નિશાન બનાવવામાં આવ્યા હતા, એમ સૈન્યએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
હિઝબુલ્લાહે એક નિવેદનમાં તબતાબાઈના મૃત્યુની પુષ્ટિ કરી હતી, તેમને “મહાન જેહાદી કમાન્ડર” તરીકે શોક વ્યક્ત કર્યો હતો જેમણે “તેમના આશીર્વાદિત જીવનના છેલ્લા ક્ષણ સુધી ઇઝરાયલી દુશ્મનનો સામનો કરવા માટે કામ કર્યું હતું”, તેમની વરિષ્ઠતા દર્શાવી હતી, પરંતુ તેમની ચોક્કસ ભૂમિકા વિશે વિગતો આપ્યા વિના.
હિઝબુલ્લાહના અધિકારી મહમૂદ કમાતીએ હિઝબુલ્લાહના ગઢ, હેરેટ હ્રેઇક ઉપનગરમાં બોમ્બથી નાશ પામેલી ઇમારતની નજીક ઉભા રહીને જણાવ્યું હતું કે ઇઝરાયલના હુમલાએ “લાલ રેખા” ઓળંગી ગઈ છે.
હિઝબુલ્લાહનું નેતૃત્વ નક્કી કરશે કે જૂથ શું અને કેવી રીતે પ્રતિક્રિયા આપશે, તેમણે ઉમેર્યું.
હુમલામાં પાંચ લોકોના મોત
લેબનોનના આરોગ્ય મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે આ હુમલામાં પાંચ લોકો માર્યા ગયા હતા અને ૨૮ લોકો ઘાયલ થયા હતા. તે એક બહુમાળી ઇમારત સાથે અથડાઈ હતી, જેના કારણે કાટમાળ નીચે મુખ્ય રસ્તા પર કાર પર અથડાઈ ગયો હતો.
રોઇટર્સના એક પત્રકારે જણાવ્યું હતું કે વધુ બોમ્બમારાનો ભય રાખીને લોકો તેમના એપાર્ટમેન્ટ બિલ્ડિંગમાંથી બહાર દોડી આવ્યા હતા.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે ૨૦૧૬ માં તબતાબાઈ પર પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા, તેમને હિઝબુલ્લાહના મુખ્ય નેતા તરીકે ઓળખાવ્યા હતા અને તેમના વિશે માહિતી આપનારને ઇં૫ મિલિયન સુધીનું ઇનામ આપ્યું હતું.
ઇઝરાયલી લશ્કરી નિવેદનમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે તબતાબાઈએ “હિઝબુલ્લાહના મોટાભાગના એકમોને કમાન્ડ કર્યા હતા અને તેમને ઇઝરાયલ સાથે યુદ્ધ માટે તૈયાર કરવા માટે સખત મહેનત કરી હતી”.
ટૂંકા ટેલિવિઝન નિવેદનમાં, ઇઝરાયલી વડા પ્રધાન બેન્જામિન નેતન્યાહૂએ કહ્યું હતું કે ઇઝરાયલ હિઝબુલ્લાહને તેના દળોને ફરીથી બનાવવાની મંજૂરી આપશે નહીં અને તેઓ અપેક્ષા રાખે છે કે લેબનીઝ સરકાર “હિઝબુલ્લાહને નિ:શસ્ત્ર કરવાની તેની જવાબદારી પૂર્ણ કરશે.”
લેબનીઝ રાષ્ટ્રપતિ જાેસેફ ઓઉને આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદાયને ઇઝરાયલી હુમલાઓને રોકવા માટે હસ્તક્ષેપ કરવા વિનંતી કરી.
પોપ લીઓ તેમના પ્રથમ વિદેશ પ્રવાસ પર લેબનોનમાં ઉતરવાના એક અઠવાડિયા પહેલા આ હુમલો કરવામાં આવ્યો હતો, ઘણા લેબનીઝ લોકોને આશા હતી કે આ મુલાકાત દેશને સારા દિવસો તરફ આગળ વધવાનો સંકેત આપી શકે છે.
નવેમ્બર ૨૦૨૪ ના યુદ્ધવિરામનો હેતુ હિઝબુલ્લાહ અને ઇઝરાયલી સૈન્ય વચ્ચેના એક વર્ષના યુદ્ધનો અંત લાવવાનો હતો, જે ૭ ઓક્ટોબર, ૨૦૨૩ ના રોજ તેના પેલેસ્ટિનિયન સાથી હમાસ દ્વારા ઇઝરાયલી ચોકીઓ પર હિઝબુલ્લાહના રોકેટ ફાયરિંગને કારણે શરૂ થયો હતો.
પરંતુ ઇઝરાયલે યુદ્ધવિરામ પછી લેબનોન પર લગભગ દરરોજ હુમલાઓ ચાલુ રાખ્યા છે, જે તે કહે છે કે હિઝબુલ્લાહના શસ્ત્રોના ડેપો, લડવૈયાઓ અને જૂથ દ્વારા પુન:નિર્માણના પ્રયાસોને લક્ષ્ય બનાવે છે. તેણે તાજેતરના અઠવાડિયામાં તે હુમલાઓમાં વધારો કર્યો છે.
જ્યારે ઇઝરાયલી સરકારના પ્રવક્તા શોશ બેડ્રોસિયને પૂછ્યું કે શું ઇઝરાયલે હડતાલ કરતા પહેલા યુ.એસ.ને જાણ કરી હતી, ત્યારે ઇઝરાયલી સરકારના પ્રવક્તા શોશ બેડ્રોસિયને કહ્યું કે ઇઝરાયલ સ્વતંત્ર રીતે ર્નિણયો લે છે.
ઇઝરાયલે પહેલાથી જ હિઝબુલ્લાહના મોટાભાગના નેતૃત્વને મારી નાખ્યા છે
ઇઝરાયલે એક વર્ષ સુધી ચાલેલા યુદ્ધ દરમિયાન જૂથના મોટાભાગના નેતૃત્વને ખતમ કરી દીધું હતું, જેમાં તેના તત્કાલીન નેતા હસન નસરાલ્લાહનો પણ સમાવેશ થાય છે.
૨૦૨૪ થી યુદ્ધવિરામ ઉલ્લંઘન માટે ઇઝરાયલ અને લેબનોન એકબીજા પર આરોપ-પ્રત્યારોપ કરી રહ્યા છે.
લેબનોન કહે છે કે ઇઝરાયલ દ્વારા સતત હુમલાઓ અને લેબનીઝ પ્રદેશોમાં પાંચ દક્ષિણ ચોકીઓ પર કબજાે મુખ્ય ઉલ્લંઘન છે. આઉન કહે છે કે તે વાટાઘાટો માટે ખુલ્લા છે પરંતુ ઇઝરાયલી અધિકારીઓ તરફથી તેમને સકારાત્મક પ્રતિસાદ મળ્યો નથી.
ઇઝરાયલ હિઝબુલ્લાહ પર દક્ષિણમાં ફરીથી સંગઠિત થવાનો પ્રયાસ કરવાનો આરોપ લગાવે છે, અને હિઝબુલ્લાહ સહિત સમગ્ર દેશમાં તમામ અનધિકૃત શસ્ત્રો જપ્ત કરવા માટે લેબનોન પર વધુ આક્રમક બનવા દબાણ કરી રહ્યું છે.
યુદ્ધવિરામ શરૂ થયા પછી હિઝબુલ્લાહે ઇઝરાયલ પર ગોળીબાર કર્યો નથી અને કહ્યું છે કે તે તેનું પાલન કરી રહ્યું છે.