રશિયન રાષ્ટ્રપતિના પાલમ એરપોર્ટ પર આગમન પછી પીએમ મોદી અને પુતિન એક જ કારમાં સાથે મુસાફરી કરી
ગુરુવારે રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન નવી દિલ્હીમાં ૨૩મા ભારત-રશિયા વાર્ષિક શિખર સંમેલનમાં હાજરી આપવા માટે ભારત પહોંચ્યા. એક દુર્લભ રાજદ્વારી સંકેત તરીકે, પ્રધાનમંત્રી નરેન્દ્ર મોદીએ નવી દિલ્હીના પાલમ એરપોર્ટ પર પુતિનનું સ્વાગત કર્યું અને ચાર વર્ષના અંતરાલ પછી ભારતમાં તેમનું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું. બંને નેતાઓ એક જ કારમાં એરપોર્ટથી નીકળ્યા, એક અસામાન્ય પગલું જેમાં રાષ્ટ્રપતિ પુતિને પીએમ મોદી સાથે સવારી કરીને માનક પ્રોટોકોલનો ભંગ કર્યો. નોંધનીય છે કે, ઉપયોગમાં લેવાયેલ વાહન પ્રધાનમંત્રીની સત્તાવાર કાર ન હતી, જેનાથી આ ક્ષણમાં વધુ ઉત્સુકતા વધી ગઈ.
રાષ્ટ્રપતિ પુતિન ભારતની બે દિવસીય રાજ્ય મુલાકાત પર છે અને ૫ ડિસેમ્બરે નવી દિલ્હીમાં પ્રધાનમંત્રી મોદી સાથે ૨૩મા ભારત-રશિયા વાર્ષિક શિખર સંમેલનમાં ભાગ લેશે. આ મુલાકાત સંરક્ષણ, ઊર્જા, પરમાણુ સહયોગ, વેપાર અને ભૂ-રાજકીય સંકલનમાં વ્યૂહાત્મક સહયોગને વધુ ગાઢ બનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
રશિયાના રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિન ગુરુવારે સાંજે બે દિવસની મુલાકાત માટે નવી દિલ્હી પહોંચ્યા હતા જેનો હેતુ લગભગ આઠ દાયકા જૂની ભારત-રશિયા ભાગીદારીને મજબૂત બનાવવાનો હતો. તેમના આગમન પછી તરત જ, પાલમ એરપોર્ટ પરથી દ્રશ્યોમાં વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને પુતિન એક જ કારમાં સાથે મુસાફરી કરતા દેખાયા. પાલમ એરપોર્ટ પર પહોંચ્યા પછી, રાષ્ટ્રપતિ પુતિને પ્રોટોકોલ તોડીને વડા પ્રધાન મોદી સાથે એક જ કારમાં મુસાફરી કરી. રસપ્રદ વાત એ છે કે, તેઓએ જે કારનો ઉપયોગ કર્યો હતો તે સત્તાવાર વાહન નહોતું પરંતુ મહારાષ્ટ્ર નોંધણી નંબર ધરાવતું સફેદ ટોયોટા ફોર્ચ્યુનર સિગ્મા હતું. આ ક્ષણે વ્યાપક રસ જગાવ્યો, જે ફક્ત દ્વિપક્ષીય સંબંધોમાં સાતત્ય જ નહીં પરંતુ એવા સમયે બંને દેશોની મજબૂતીથી સાથે ઊભા રહેવાની તૈયારીનું પણ પ્રતીક છે જ્યારે વૈશ્વિક ભૂરાજનીતિ ઝડપથી બદલાઈ રહી છે અને ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્રે ભારત સહિત અનેક દેશો પર એકપક્ષીય ટેરિફ પગલાં લાદ્યા છે.
ક્રેમલિને ગુરુવારે વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નવી દિલ્હી પહોંચ્યા ત્યારે પાલમ એરપોર્ટ પર રશિયન રાષ્ટ્રપતિ વ્લાદિમીર પુતિનનું વ્યક્તિગત રીતે સ્વાગત કરવાના અણધાર્યા સંકેતનું સ્વાગત કર્યું. મોસ્કોના અધિકારીઓએ નોંધ્યું કે ભારતીય પક્ષે તેમને અગાઉથી જાણ કરી ન હતી, જેના કારણે આ ક્ષણ વધુ આકર્ષક બની ગઈ. ક્રેમલિનના જણાવ્યા અનુસાર, પુતિનનું સ્વાગત કરવા માટે મોદીનો એરક્રાફ્ટ રેમ્પ સુધી ચાલવાનો ર્નિણય એક ઉષ્માભર્યો અને અણધાર્યો ર્નિણય હતો. “એરક્રાફ્ટ રેમ્પ પર પુતિનને મળવાનો મોદીનો ર્નિણય અણધાર્યો હતો, અને રશિયન પક્ષને અગાઉથી જાણ કરવામાં આવી ન હતી,” ક્રેમલિનએ એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
ગુરુવારે સાંજે, પુતિને ભારતની લગભગ ૨૭ કલાકની મુલાકાત શરૂ કરી જેથી લગભગ આઠ દાયકાની દ્વિપક્ષીય ભાગીદારીને વધુ મજબૂત બનાવી શકાય, જે ખંડિત ભૂ-રાજકીય વાતાવરણ અને તણાવ છતાં મજબૂત પાયા પર રહી હતી. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ નવી દિલ્હીના પાલમ એરપોર્ટ પર પુતિનનું આલિંગન કરીને સ્વાગત કર્યું અને ચાર વર્ષના અંતરાલ પછી ભારતમાં તેમનું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું. શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઇઝેશન (જીર્ઝ્રં) સમિટ પછી ચીનના શહેર તિયાનજિનમાં વાહનમાં સાથે મુસાફરી કર્યાના લગભગ ત્રણ મહિના પછી, બંને નેતાઓ એક જ કારમાં એરપોર્ટથી રવાના થયા.
ગયા વર્ષે જુલાઈમાં રશિયન નેતાની મોસ્કો મુલાકાત દરમિયાન રશિયન નેતા દ્વારા ભારતીય વડા પ્રધાનને આપવામાં આવેલી આતિથ્યના બદલામાં, પીએમ મોદી આજે સાંજે પુતિન માટે ખાનગી રાત્રિભોજનનું પણ આયોજન કરી રહ્યા છે. આજે સાંજે બંને નેતાઓ વચ્ચેની વાતચીત શુક્રવારે યોજાનારી ૨૩મી ભારત-રશિયા શિખર મંત્રણા માટે સૂર નક્કી કરશે તેવી અપેક્ષા છે, જે અનેક મુખ્ય પરિણામો લાવશે તેવી અપેક્ષા છે.
સંરક્ષણ, વેપાર સોદાઓ કાર્ડ પર છે
બંને નેતાઓ વચ્ચેની શિખર બેઠકમાં સંરક્ષણ સંબંધોને પ્રોત્સાહન આપવું, ભારત-રશિયા વેપારને બાહ્ય દબાણથી દૂર રાખવું અને નાના મોડ્યુલર રિએક્ટરમાં સહયોગની શોધ કરવી એ બંને નેતાઓ વચ્ચેની શિખર બેઠકનું કેન્દ્રબિંદુ હશે, જેના પર પશ્ચિમી રાજધાનીઓ દ્વારા નજીકથી નજર રાખવામાં આવશે તેવી અપેક્ષા છે. ભારત-અમેરિકા સંબંધોમાં ઝડપથી થતી મંદીની પૃષ્ઠભૂમિ સામે રશિયન નેતાની નવી દિલ્હી મુલાકાત વધુ મહત્વપૂર્ણ બની ગઈ છે. શિખર મંત્રણા પછી, બંને પક્ષો વેપારના ક્ષેત્રો સહિત અનેક કરારો પર હસ્તાક્ષર કરે તેવી અપેક્ષા છે.