જીનીવા વાટાઘાટોમાં યુએસ અને યુક્રેન દ્વારા શુદ્ધ શાંતિ માળખાનો મુસદ્દો તૈયાર કરવામાં આવ્યો
કિવ અને તેના યુરોપિયન સાથીઓ ક્રેમલિનની ઇચ્છા યાદી તરીકે જાેતા યુએસ પ્રસ્તાવમાં ફેરફાર કરવા સંમત થયા પછી, સોમવારે સ્વિટ્ઝર્લૅન્ડમાં પરસ્પર સ્વીકાર્ય શાંતિ યોજના બનાવવા માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ અને યુક્રેને વાટાઘાટો ચાલુ રાખી.
રવિવારે જીનીવામાં પ્રથમ દિવસની વાટાઘાટો પછી વોશિંગ્ટન અને કિવએ એક સંયુક્ત નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે તેઓએ “શુદ્ધ શાંતિ માળખું” તૈયાર કર્યું છે, જાેકે તેઓએ સ્પષ્ટતા આપી ન હતી.
યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સે ગયા અઠવાડિયે કિવ અને યુરોપિયન દેશોને ૨૮-પોઇન્ટ શાંતિ યોજનાથી આંધળા કરી દીધા હતા, જેનાથી યુક્રેનને બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી યુરોપના સૌથી ભયંકર યુદ્ધને સમાપ્ત કરવા માટેના માળખા પર સંમત થવા માટે ગુરુવાર સુધીનો સમય આપવામાં આવ્યો હતો.
રવિવારની વાટાઘાટો પછી, સુધારેલી યોજના ભવિષ્યમાં રશિયન ધમકીઓ સામે યુક્રેનની સુરક્ષાની ખાતરી કેવી રીતે આપવી અને યુક્રેનના પુનર્નિર્માણ માટે ભંડોળ કેવી રીતે આપવું જેવા વિવાદાસ્પદ મુદ્દાઓને કેવી રીતે સંભાળશે તે અંગે કોઈ જાહેર નિવેદન બહાર પાડવામાં આવ્યું ન હતું. રાષ્ટ્રપતિ વોલોડીમીર ઝેલેન્સકીએ કહ્યું કે વાટાઘાટો હજુ પણ ચાલુ છે જ્યારે ક્રેમલિનએ કહ્યું કે રશિયાને સત્તાવાર રીતે કંઈ જણાવવામાં આવ્યું નથી.
ઝેલેન્સ્કી કહે છે કે કિવ હજુ પણ સમાધાનની શોધમાં છે
“આપણે બધા ભાગીદારો, ખાસ કરીને યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ સાથે કામ કરવાનું ચાલુ રાખીએ છીએ, જેથી એવા સમાધાનો શોધી શકાય જે આપણને મજબૂત બનાવે પણ નબળા ન પાડે,” ઝેલેન્સ્કીએ સ્વીડનમાં યુક્રેનના સાથી દેશોના એક અલગ સમિટમાંથી વિડીયો લિંક દ્વારા જણાવ્યું હતું.
ઝેલેન્સ્કીએ કહ્યું કે રશિયાએ યુક્રેનમાં યુદ્ધ માટે ચૂકવણી કરવી પડશે અને સ્થિર રશિયન સંપત્તિનો ઉપયોગ કરવાનો ર્નિણય મહત્વપૂર્ણ છે.
“અત્યારે, આપણે એક નિર્ણાયક ક્ષણે છીએ, અને અમે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ, યુરોપિયન ભાગીદારો અને અન્ય ઘણા લોકો સાથે મળીને એવા પગલાં વ્યાખ્યાયિત કરી રહ્યા છીએ જે આપણા વિરુદ્ધ, યુક્રેન વિરુદ્ધ રશિયાના યુદ્ધનો અંત લાવી શકે અને વાસ્તવિક સુરક્ષા લાવી શકે.”
યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે સોદા સુધી પહોંચવા માટે યુક્રેન પર દબાણ ચાલુ રાખ્યું છે. રવિવારની વાટાઘાટો દરમિયાન અમેરિકન પ્રતિનિધિમંડળનું નેતૃત્વ કરનારા સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટ માર્કો રુબિયોએ કહ્યું કે ગુરુવાર સુધીમાં સોદા સુધી પહોંચવાની સમયમર્યાદા કદાચ પથ્થર પર ન હોય.
યુદ્ધની શરૂઆતથી જ ઝેલેન્સકી હવે સૌથી વધુ સંવેદનશીલ સ્થિતિમાં છે, ભ્રષ્ટાચાર કૌભાંડમાં તેમના બે મંત્રીઓને બરતરફ કરવામાં આવ્યા બાદ દબાણ હેઠળ છે, અને યુક્રેનિયનોને તેમના હિતોને વેચવા તરીકે જાેવામાં આવતા સોદાને ગળી જવા માટે સંઘર્ષ કરી શકે છે.
આ બાબતથી પરિચિત સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, યુક્રેનિયન નેતા આ અઠવાડિયે જ ટ્રમ્પ સાથે યોજનાના સૌથી સંવેદનશીલ પાસાઓ પર ચર્ચા કરવા માટે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સની યાત્રા કરી શકે છે.
ગયા અઠવાડિયે યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ દ્વારા રજૂ કરાયેલા પ્રારંભિક ૨૮-મુદ્દાના પ્રસ્તાવમાં યુક્રેનને વધુ પ્રદેશ સોંપવા, તેના સૈન્ય પર મર્યાદા સ્વીકારવા અને નાટોમાં જાેડાવાની તેની મહત્વાકાંક્ષાઓને છોડી દેવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું, રશિયન માંગણીઓ જે યુક્રેનિયનોએ લાંબા સમયથી નકારી કાઢી છે.
“ટ્રમ્પની ખાસ યોજના, સામાન્ય રીતે, યુક્રેન માટે શરણાગતિ છે,” કિવમાં ૬૨ વર્ષીય સિવિલ સેવક એન્ઝેલિકા યુર્કેવિચે કહ્યું. “મને લાગે છે કે યુક્રેનિયન લોકો સંમત નહીં થાય. જાે તેઓ સહી કરે તો પણ, તેનો અમલ કરવાની જરૂર છે, યુક્રેનિયન લોકો જ તે કરશે. અને તેઓ આ સાથે સહમત નથી.”
સંસદીય અધ્યક્ષ રુસ્લાન સ્ટેફનચુકે જણાવ્યું હતું કે યુક્રેન તેની લાલ રેખાઓ પર અડીખમ છે, આગ્રહ રાખે છે કે ઈેં અને દ્ગછ્ર્ં નું સભ્યપદ યુક્રેનની સુરક્ષા ગેરંટી અને કોઈપણ શાંતિ યોજનાના ઘટકો હોવા જાેઈએ.
મૂળ યોજના કેટલાક યુએસ અધિકારીઓ માટે પણ આશ્ચર્યજનક હતી. બે સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે તે ઓક્ટોબરમાં મિયામીમાં યોજાયેલી બેઠકમાં ઘડવામાં આવી હતી જેમાં ખાસ દૂત સ્ટીવ વિટકોફ, ટ્રમ્પના જમાઈ જેરેડ કુશનર અને રશિયન રાજદૂત કિરીલ દિમિત્રીવ, જે યુએસ પ્રતિબંધો હેઠળ છે, શામેલ હતા.
યુદ્ધના નુકસાનને ધ્યાનમાં રાખીને, યુક્રેનનું બીજા ક્રમનું સૌથી મોટું શહેર ખાર્કિવ અધિકારીઓના કહેવા મુજબ રવિવારે એક મોટા ડ્રોન હુમલાથી પ્રભાવિત થયું હતું જેમાં ચાર લોકો માર્યા ગયા હતા.
કાટમાળમાંથી ધુમાડો નીકળતો જાેવા મળ્યો હતો, એક માણસ એક મૃતદેહનો હાથ પકડીને બેઠો હતો.
ખાર્કિવમાં ઇમરજન્સી રિસ્પોન્સ ટીમના રેડ ક્રોસ કમાન્ડર ઇહોર ક્લાઇમેન્કોએ કહ્યું, “ત્યાં એક પરિવાર હતો, બાળકો હતા.” “હું તમને કહી શકતો નથી કે કેવી રીતે, પરંતુ બાળકો જીવંત છે, ભગવાનનો આભાર, તે માણસ જીવંત છે. કમનસીબે, મહિલાનું મૃત્યુ થયું.”
સરહદ પાર, રશિયન હવાઈ સંરક્ષણ દળોએ મોસ્કો તરફ જતા યુક્રેનિયન ડ્રોનને તોડી પાડ્યું, જેના કારણે રાજધાનીમાં સેવા આપતા ત્રણ એરપોર્ટને અસ્થાયી રૂપે ફ્લાઇટ્સ પર પ્રતિબંધ મૂકવાની ફરજ પડી.
યુરોપિયન રાષ્ટ્રો પ્રસ્તાવનો વિરોધ કરે છે
યુરોપિયન સાથીઓએ કહ્યું કે તેઓ મૂળ યોજના બનાવવામાં સામેલ નથી. તેમણે એક પ્રતિ-પ્રસ્તાવ બહાર પાડ્યો જે પ્રસ્તાવિત પ્રાદેશિક છૂટછાટોમાંથી કેટલીક હળવી કરશે અને જાે યુક્રેન પર હુમલો કરવામાં આવે તો યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સ તરફથી નાટો-શૈલીની સુરક્ષા ગેરંટીનો સમાવેશ કરશે.
અમે, અલબત્ત, છેલ્લા કેટલાક દિવસોથી જીનીવાથી આવતા મીડિયા અહેવાલો પર નજીકથી નજર રાખી રહ્યા છીએ, પરંતુ અમને હજુ સુધી કોઈ સત્તાવાર માહિતી મળી નથી, ”ક્રેલમિનના પ્રવક્તા દિમિત્રી પેસ્કોવે પત્રકારોને જણાવ્યું.
કેટલાક ઈેં નેતાઓ સોમવારે લુઆન્ડામાં ઈેં-આફ્રિકન યુનિયન સમિટની બાજુમાં યુક્રેનની ચર્ચા કરવા માટે મળશે, જ્યારે અન્ય લોકો વિડિઓ કોન્ફરન્સ દ્વારા વાતચીત કરશે.
રશિયન દળોએ કેટલાક પ્રદેશોમાં ધીમે ધીમે જમીન મેળવી છે, જ્યારે યુક્રેનની વીજળી અને ગેસ સુવિધાઓ ડ્રોન અને મિસાઇલ હુમલાઓથી ધક્કો ખાધો છે, જેના કારણે લાખો લોકો દરરોજ કલાકો સુધી પાણી, ગરમી અને વીજળી વિના રહે છે.