સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે મૌખિક રીતે અવલોકન કર્યું હતું કે દિલ્હી-એનસીઆર ક્ષેત્રમાં વાયુ પ્રદૂષણના વધતા સ્તરને અસરકારક રીતે રોકવામાં અધિકારીઓ દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાં “સંપૂર્ણ નિષ્ફળતા” રહ્યા છે.
ભારતના મુખ્ય ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંતની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે ટિપ્પણી કરી હતી કે પ્રદૂષણમાં કોઈપણ અર્થપૂર્ણ ઘટાડા માટે એડ-હોક પ્રતિભાવોને બદલે વ્યાપક અને લાંબા ગાળાના આયોજનની જરૂર પડશે, એમ સમાચાર એજન્સી એએનઆઈએ અહેવાલ આપ્યો છે.
દિલ્હી સરકાર દ્વારા શાળાઓ બંધ કરવા અથવા તેમને હાઇબ્રિડ મોડમાં કાર્ય કરવાની મંજૂરી આપવા જેવા બાળકોના રક્ષણ માટેના તાજેતરના પગલાંની અપૂરતીતાને પ્રકાશિત કરતી વિવિધ અરજીઓના સંદર્ભમાં, ટોચની કોર્ટે નોંધ્યું હતું કે આ ફક્ત આરોગ્ય જાેખમોને ઘટાડવા માટે અધિકારીઓ દ્વારા લેવામાં આવેલા કામચલાઉ નીતિગત ર્નિણયો હતા.
સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે દિલ્હી સરકાર દ્વારા શાળાઓ બંધ કરવાનો નિર્દેશ આપવાના ર્નિણય અથવા હાઇબ્રિડ મોડેલ શાળાઓના સંદર્ભમાં દખલ કરવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
“ટૂંકા ગાળાના પગલાં ફક્ત બાળકો અને વૃદ્ધોને કામચલાઉ સુરક્ષા પૂરી પાડવા માટે છે. આ સંપૂર્ણપણે વચગાળાના નીતિગત ર્નિણયો છે. શ્રેષ્ઠ રીતે, તેમને રજાઓના વિસ્તરણ તરીકે જાેઈ શકાય છે, કારણ કે શિયાળા દરમિયાન શાળાઓ ૧૦ થી ૧૫ દિવસ માટે બંધ રહેવાનું સુનિશ્ચિત થયેલ છે,” કોર્ટે અવલોકન કર્યું.
ઝ્રત્નૈં કાંતે કહ્યું કે વાયુ પ્રદૂષણ કટોકટી વાર્ષિક લક્ષણ બની ગઈ છે, અને ઉમેર્યું કે એવું લાગે છે કે લાંબા ગાળાની યોજના વિકસાવવાની અને તબક્કાવાર રીતે અમલમાં મૂકવાની જરૂર છે.
મીડિયા સુત્રો દ્વારા શેર કરાયેલ સુનાવણીના અપડેટ્સ અનુસાર, સર્વોચ્ચ અદાલતે ઝ્રછઊસ્ ને લાંબા ગાળાના પગલાંઓની સમીક્ષા કરવા અને નીચેના મુદ્દાઓને સંબોધવા વિનંતી કરી:
(૧) શહેરી ગતિશીલતા;
(૨) સફાઈ ઉદ્યોગ અને ઉર્જા;
(૩) પરાળી બાળવી અને ખેડૂતોને પરાળી બાળવાનું બંધ કરવા અને તેનો ઉપયોગ બહુવિધ હેતુઓ માટે કરવા માટે પ્રોત્સાહન આપવાની પદ્ધતિઓ અને રીત;
(૪) બાંધકામ પ્રવૃત્તિઓનું નિયમન અને પ્રવૃત્તિઓ સ્થગિત હોય ત્યારે વૈકલ્પિક રોજગારની જાેગવાઈ
(૫) ઘરગથ્થુ પ્રવૃત્તિઓથી ઉત્પન્ન થતું પ્રદૂષણ અને પગલાં
(૬) ગ્રીન કવર વધારવું;
(૭) નાગરિક જાગૃતિ કાર્યક્રમ અને વાયુ પ્રદૂષણમાં પ્રત્યક્ષ/પરોક્ષ રીતે યોગદાન આપતા (અશ્રાવ્ય) યોગદાનનો સ્વૈચ્છિક ત્યાગ.
(૮) જાહેર પરિવહન વ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવી અને નાગરિક-કેન્દ્રિત અભિગમ સુનિશ્ચિત કરવો
(૯) ઝ્રછઊસ્ દ્વારા અન્ય કોઈપણ ક્ષેત્રની ઓળખ પણ કરી શકાય છે.
દરમિયાન, સુપ્રીમ કોર્ટે બુધવારે દિલ્હી-દ્ગઝ્રઇમાં મ્જી-ૈંૈંૈં અને તેનાથી નીચેના નબળા ઉત્સર્જન ધોરણો ધરાવતા અંતિમ જીવન (ઈર્ંન્) વાહનોને રક્ષણ પૂરું પાડ્યું.
કોર્ટે ઝ્રછઊસ્ દ્વારા તેના ૧૨ ઓગસ્ટના આદેશમાં ફેરફાર કરવાની ભલામણ પર આ આદેશ પસાર કર્યો હતો, જેમાં દિલ્હી અને દ્ગઝ્રઇમાં તમામ ઈર્ંન્ વાહનોને કોઈપણ બળજબરીથી કાર્યવાહીથી રક્ષણ આપવામાં આવ્યું હતું.