હરિયાણાની ૩૩ વર્ષીય યુટ્યુબર જ્યોતિ મલ્હોત્રા, જેમની તાજેતરમાં પાકિસ્તાન માટે જાસૂસી કરવાના આરોપસર ધરપકડ કરવામાં આવી હતી, તે અગાઉ રાજ્ય સરકારના સત્તાવાર આમંત્રણ પર કેરળની મુલાકાતે આવી હતી, એમ હવે સામે આવેલા RTI (માહિતી અધિકાર) ના જવાબમાં જણાવાયું છે. મલ્હોત્રા કેરળ પ્રવાસન વિભાગ દ્વારા ચલાવવામાં આવતા પ્રવાસન પ્રમોશન ઝુંબેશનો ભાગ હતા, જેણે પ્રવાસન સ્થળ તરીકે રાજ્યની ડિજિટલ હાજરીને વેગ આપવા માટે સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવકોના જૂથને પ્રાયોજિત કર્યું હતું.
જ્યોતિ મલ્હોત્રાનો ખર્ચ સરકાર દ્વારા સંપૂર્ણપણે આવરી લેવામાં આવ્યો હતો
RTI જવાબ મુજબ, મલ્હોત્રાની મુલાકાત દરમિયાન તેમની મુસાફરી, રોકાણ અને પ્રવાસ ખર્ચ વિભાગ દ્વારા સંપૂર્ણપણે આવરી લેવામાં આવ્યો હતો.
સત્તાવાર રેકોર્ડ મુજબ, જ્યોતિ મલ્હોત્રાએ ૨૦૨૪ અને ૨૦૨૫ દરમિયાન સરકારની પ્રભાવક સહયોગ પહેલ હેઠળ કન્નુર, કોઝિકોડ, કોચી, અલાપ્પુઝા અને મુન્નારનો પ્રવાસ કર્યો હતો. જાન્યુઆરી ૨૦૨૪ અને મે ૨૦૨૫ વચ્ચે સક્રિય અન્ય ઘણા ડિજિટલ સર્જકો સાથે તેમની ભાગીદારી સૂચિબદ્ધ કરવામાં આવી હતી.
વિપક્ષ કેરળ સરકાર પર નિશાન સાધે છે
આ ખુલાસા બાદ, જેના કારણે વિપક્ષી પક્ષો તરફથી ટીકા થઈ હતી, કેરળના પ્રવાસન મંત્રી પીએ મોહમ્મદ રિયાસે સ્પષ્ટતા કરી કે કેરળમાં પર્યટનને પ્રોત્સાહન આપવાની પહેલના ભાગ રૂપે જ્યોતિ મલ્હોત્રાને અન્ય સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવકો સાથે આમંત્રિત કરવામાં આવ્યા હતા. “આ કેરળને પ્રોત્સાહન આપવાના હેતુથી એક મોટા પ્રભાવક અભિયાનનો ભાગ હતો. બધું પારદર્શક રીતે અને સદ્ભાવનાથી કરવામાં આવ્યું હતું,” તેમણે કહ્યું. “આ એવી સરકાર નથી જે જાસૂસીને સરળ બનાવે છે. મીડિયાએ સમજવું જાેઈએ કે સરકારી સિસ્ટમો કેવી રીતે કાર્ય કરે છે. કોઈએ આની કલ્પના પણ કરી ન હતી.”
કોંગ્રેસ અને ભાજપ સહિત વિપક્ષી પક્ષોએ કેરળમાં ડાબેરી મોરચાની સરકારની ટીકા કરી છે અને પ્રશ્ન કર્યો છે કે પ્રવાસન ઝુંબેશ માટે આમંત્રિત સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવકોની પસંદગી કરતા પહેલા તેમની પૃષ્ઠભૂમિની સંપૂર્ણ તપાસ કેમ કરવામાં આવી ન હતી.
“આરટીઆઈએ ખુલાસો કર્યો છે કે પાકિસ્તાની જાસૂસ જ્યોતિ મલ્હોત્રા ડાબેરી સરકારના આમંત્રણ પર કેરળની મુલાકાતે આવ્યા હતા અને એક અર્થમાં પ્રવાસન વિભાગના સૌજન્યથી રાજ્યના મહેમાન હતા. તેથી ભારત માતાને અવરોધિત કરવામાં આવે છે અને પાકિસ્તાની જાસૂસોને ડાબેરીઓ દ્વારા લાલ કાર્પેટ આપવામાં આવે છે? પ્રવાસન પ્રધાન મોહમ્મદ રિયાસ વિજયનના જમાઈ છે. તેમને બરતરફ કરવા જાેઈએ.. અને તપાસ કરવી જાેઈએ,” ભાજપના પ્રવક્તા શહેઝાદ પૂનાવાલાએ ઠ પર એક પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું.
જ્યોતિ મલ્હોત્રા કેસ
ત્યારે તપાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે મલ્હોત્રા ઘણી વખત પાકિસ્તાન ગયો હતો અને પાકિસ્તાની ગુપ્તચર એજન્સીઓના અધિકારીઓ સાથે સંપર્કો સ્થાપિત કર્યા હતા, જેમાં પાકિસ્તાન હાઇ કમિશનના કર્મચારીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. આવા એક અધિકારીને પાછળથી ભારત દ્વારા તેમના સંગઠનનો ખુલાસો થયા બાદ હાંકી કાઢવામાં આવ્યો હતો.
મલ્હોત્રા પંજાબ, હરિયાણા અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ધરપકડ કરાયેલા ૧૨ વ્યક્તિઓમાંના એક છે, જે શંકાસ્પદ જાસૂસી જૂથ પર સંકલિત કાર્યવાહીના ભાગ રૂપે છે, જે ગુપ્ત માહિતી એકત્રિત કરવા માટે ભારતીય સોશિયલ મીડિયા પ્રભાવકોને નિશાન બનાવતા હતા.
તેણીની યુટ્યુબ ચેનલ, ‘ટ્રાવેલ વિથ જાે‘, ૪૮૭ વિડિઓઝ હોસ્ટ કરે છે, જેમાંથી ઘણા પાકિસ્તાન, બાંગ્લાદેશ અને થાઇલેન્ડના છે. નોંધનીય છે કે, તેણીના અગાઉના વાયરલ વિડિઓઝમાં તેણી કેરળની સાડી પહેરેલી અને કન્નુરમાં થેયમ પ્રદર્શનમાં હાજરી આપતી દર્શાવવામાં આવી હતી.