ઉત્તર પ્રદેશના બલરામપુર જિલ્લાના ઉતરૌલામાં આવેલા સ્વ-શૈલીના ઉપચારક જલાલુદ્દીન, જે ચાંગુર બાબા તરીકે જાણીતા છે, તેમના વિશાળ નિવાસસ્થાનને અધિકારીઓએ તોડી પાડ્યું હતું. મોટા પાયે ધર્મ પરિવર્તન રેકેટ ચલાવવા અને વિદેશી ભંડોળ દ્વારા કરોડો રૂપિયા એકઠા કરવાના આરોપસર બાબાની ધરપકડ બાદ કાર્યવાહીના ભાગ રૂપે સરકારી જમીન પર ગેરકાયદેસર રીતે બાંધવામાં આવેલી આ હવેલી તોડી પાડવામાં આવી હતી. હવેલીની બાજુમાં એક હોસ્પિટલ હતી, જે કથિત રીતે બાબાના અનુયાયીઓ દ્વારા સ્થાપિત કરવામાં આવી હતી, જે વિવાદાસ્પદ કામગીરીમાં તેની ભૂમિકા માટે તપાસ હેઠળ પણ હતી.
ચાંગુર બાબા અને તેના સાથીઓની યુપી એટીએસ દ્વારા ધરપકડ
ઉત્તર પ્રદેશ આતંકવાદ વિરોધી ટુકડી (એટીએસ) દ્વારા ચાંગુર બાબાની ૫ જુલાઈના રોજ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. આરોપી, જે ઘણા વર્ષોથી માધપુરથી કાર્યરત હોવાનું કહેવાય છે, તે જમાલુદ્દીન અને કરીમુલ્લાહ શાહ સહિત અનેક ઉપનામોથી ઓળખાતો હતો. અધિકારીઓએ નવીન અને નીતુ રોહરાની પણ અટકાયત કરી હતી, જે મૂળ મુંબઈના રહેવાસી દંપતી છે અને કથિત રીતે નજીકના સહયોગી છે. તેમના ધર્માંતરણ પછી, નવીન અને નીતુએ કલીમુદ્દીન અને નસરીન નામ રાખ્યું. આ દંપતીએ ઉત્રૌલામાં હોસ્પિટલ સ્થાપવામાં મદદ કરી હોવાનું કહેવાય છે અને એવું માનવામાં આવે છે કે તેઓ ધર્માંતરણ નેટવર્કમાં સક્રિયપણે ભાગ લેતા હતા. તેમની પુત્રીનું પણ ધર્માંતરણ કરવામાં આવ્યું હતું અને તેનું નામ સબીહા રાખવામાં આવ્યું હતું.
જાતિ આધારિત કિંમતો સાથે મુદ્રીકરણ કરાયેલ ધર્માંતરણ રેકેટ
ઉત્તર પ્રદેશ એસટીએફના વડા અમિતાભ યશના જણાવ્યા મુજબ, ધર્માંતરણ રેકેટ ખૂબ જ સંગઠિત અને મુદ્રીકરણ હતું. જૂથે ધર્માંતરણ કરાવનાર વ્યક્તિની જાતિના આધારે વિવિધ રકમ વસૂલ કરી હતી. અહેવાલ મુજબના દરોમાં બ્રાહ્મણ, ક્ષત્રિય અથવા શીખ છોકરીઓ માટે ૧૫-૧૬ લાખ રૂપિયા; પછાત જાતિની છોકરીઓ માટે ૧૦-૧૨ લાખ રૂપિયાનો સમાવેશ થાય છે; અને અન્ય લોકો માટે ૮-૧૦ લાખ રૂપિયા. આ સ્તરીય કિંમત ગેરકાયદેસર ધર્માંતરણમાં સામેલ પ્રણાલીગત શોષણને પ્રકાશિત કરે છે.
ભ્રામક યુક્તિઓ અને બળજબરીનો પર્દાફાશ
તપાસમાં જાણવા મળ્યું કે આરોપીઓએ પીડિતોને લલચાવવા માટે કપટી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કર્યો હતો. એક નોંધપાત્ર કેસમાં, અબુ અંસારી નામના એક વ્યક્તિએ લખનૌની ગુંજા ગુપ્તા નામની એક મહિલાને ફસાવવા માટે ‘અમિત‘નો ઢોંગ કર્યો હતો. તેણીને ચાંગુર બાબાની દરગાહ પર લઈ જવામાં આવી હતી, જ્યાં તેણીનું મગજ ધોવાઈ ગયું હતું અને ઇસ્લામ ધર્મ સ્વીકારવા માટે દબાણ કરવામાં આવ્યું હતું, ત્યારબાદ તેનું નામ અલીના અંસારી રાખવામાં આવ્યું હતું. આવા કિસ્સાઓ નેટવર્કની ચાલાકીભરી પ્રથાઓ દર્શાવે છે.
ચાલુ તપાસ અને નાણાકીય તપાસ
અધિકારીઓ નાણાકીય રેકોર્ડની તપાસ ચાલુ રાખે છે, ધર્માંતરણ પ્રવૃત્તિઓને ટેકો આપવા માટે નોંધપાત્ર વિદેશી ભંડોળની શંકા છે. આરોપીને કસ્ટડીમાં લેવાયા પછી અને ગેરકાયદેસર હવેલી તોડી પાડવામાં આવી હોવાથી, પોલીસ કામગીરીના સંપૂર્ણ હદને ઉજાગર કરવા માટે પ્રયાસો તીવ્ર બનાવી રહી છે. તપાસ આગળ વધતાં વિસ્તારમાં સુરક્ષા વધારી દેવામાં આવી છે.