રાજ્ય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળ (SDMA) અનુસાર, ૨૦ જૂને ચોમાસાની શરૂઆતથી અત્યાર સુધીમાં ભારે વરસાદને કારણે હિમાચલ પ્રદેશમાં વ્યાપક વિનાશ થયો છે, જેમાં ઓછામાં ઓછા ૭૮ લોકોના મોત થયા છે અને ૩૧ લોકો હજુ પણ ગુમ છે. આમાં, ભૂસ્ખલન, અચાનક પૂર અને વાદળ ફાટવા જેવી વરસાદ સંબંધિત ઘટનાઓમાં ૫૦ લોકોના મોત થયા છે, જ્યારે ૨૮ લોકોએ માર્ગ અકસ્માતોમાં જીવ ગુમાવ્યા છે.
“હિમાચલ પ્રદેશમાં ચોમાસા સંબંધિત વિવિધ આફતોને કારણે મૃત્યુઆંક ૬ જુલાઈ સુધીમાં ૭૮ પર પહોંચી ગયો છે,” રાજ્ય આપત્તિ વ્યવસ્થાપન સત્તામંડળે જણાવ્યું.
મૃત્યુ કેમ વધી રહ્યા છે?
હિમાચલ પ્રદેશમાં ચોમાસા દરમિયાન હવામાન સંબંધિત ઘટનાઓથી થતા મૃત્યુઆંક સતત વધી રહ્યો છે. ભારે વરસાદને કારણે રાજ્યના અનેક ભાગોમાં અચાનક પૂર, વાદળ ફાટવા અને ભૂસ્ખલન થયું છે, જેમાં ઘણા લોકોના મોત થયા છે. મંડી જિલ્લો સૌથી વધુ પ્રભાવિત થયો છે, જેમાં વાદળ ફાટવા, અચાનક પૂર અને ભૂસ્ખલનની ૧૦ મોટી ઘટનાઓમાં ભારે વિનાશ થયો છે. નોંધનીય છે કે ૨૦ જૂને હિમાચલ પ્રદેશમાં ચોમાસુ આવ્યું હતું, અને ત્યારથી, આવી વિનાશક હવામાન ઘટનાઓ રાજ્યભરમાં વારંવાર બનતી રહી છે.
વરસાદને કારણે થતી દુર્ઘટનાઓમાં અચાનક પૂરથી ૧૪ મૃત્યુ, ડૂબવાથી આઠ, વીજળી પડવાથી અને આકસ્મિક પડવાથી આઠ, અને ભૂસ્ખલન, વીજળી પડવાથી અને સાપ કરડવાથી ઓછી સંખ્યામાં મૃત્યુનો સમાવેશ થાય છે. મંડી જિલ્લામાં વરસાદને કારણે સૌથી વધુ ૧૭ લોકોના મોત થયા છે, ત્યારબાદ કાંગડામાં ૧૧ લોકોના મોત થયા છે. અન્ય ગંભીર રીતે પ્રભાવિત જિલ્લાઓમાં કુલુ (૩ મૃત્યુ), ચંબા (૩) અને શિમલા (૩)નો સમાવેશ થાય છે. વિવિધ જિલ્લાઓમાં માર્ગ અકસ્માતોમાં ૨૮ લોકોના મોત થયા છે, જેમાં ચંબામાં સૌથી વધુ છ લોકોના મોત થયા છે, ત્યારબાદ બિલાસપુર, કુલુ અને કાંગડાનો ક્રમ આવે છે.
માનવ જાનહાનિ ઉપરાંત, રાજ્યમાં વ્યાપક માળખાકીય અને આર્થિક નુકસાન પણ થયું છે. SDMA ડેટા મુજબ, ૨૬૯ રસ્તાઓ બ્લોક થયા છે, ૨૮૫ પાવર ટ્રાન્સફોર્મર પ્રભાવિત થયા છે અને ૨૭૮ પાણી પુરવઠા યોજનાઓ પ્રભાવિત થઈ છે. જાહેર અને ખાનગી મિલકતને કુલ ૫૭ કરોડ રૂપિયાથી વધુનું નુકસાન થવાનો અંદાજ છે.
ચોમાસાને કારણે થયેલી ઘટનાઓમાં પાકને નુકસાન, ઘરો અને ગૌશાળાઓને નુકસાન અને આરોગ્ય અને શિક્ષણ માળખામાં વિક્ષેપ પડ્યો છે.
IMD એ ચેતવણી જારી કરે છે
હવામાન વિભાગે સોમવાર અને મંગળવારે હિમાચલ પ્રદેશના ત્રણથી દસ જિલ્લાઓમાં ભારેથી અતિ ભારે વરસાદ માટે “નારંગી” ચેતવણી જારી કરી છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ભૂસ્ખલન અને અચાનક પૂરના સંભવિત જાેખમ અંગે પણ ચેતવણી આપવામાં આવી છે
તેમણે લોકોને સંવેદનશીલ વિસ્તારો અને નજીકના જળાશયોમાં જવાનું ટાળવા જણાવ્યું છે.
અધિકારીઓએ રાષ્ટ્રીય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (NDRF) અને રાજ્ય આપત્તિ પ્રતિભાવ દળ (SDRF) ની ટીમોને મહત્વપૂર્ણ વિસ્તારોમાં તૈનાત કરી છે. શોધ અને બચાવ કામગીરી હજુ પણ ચાલુ છે, ખાસ કરીને મંડી અને કુલ્લુના કેટલાક ભાગોમાં જ્યાં ગુમ થયેલા વ્યક્તિઓની જાણ થઈ છે. SDMA પરિસ્થિતિનું નજીકથી નિરીક્ષણ કરવાનું ચાલુ રાખે છે, રહેવાસીઓને સતર્ક રહેવા વિનંતી કરે છે કારણ કે રાજ્યભરમાં વરસાદની પ્રવૃત્તિ સક્રિય છે.