પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યમંત્રી મમતા બેનર્જીએ મુખ્ય ચૂંટણી કમિશનર જ્ઞાનેશ કુમારને બે “ખલેલ પહોંચાડનારા છતાં તાત્કાલિક વિકાસ” અંગે એક નવો પત્ર લખ્યો છે અને પૂછ્યું છે કે શું તે “કોઈ રાજકીય પક્ષના દબાણ હેઠળ” કરવામાં આવ્યા છે. આ તેમણે રાજ્યમાં ચાલી રહેલા સ્પેશિયલ ઇન્ટેન્સિવ રિવિઝન (SIR) પર ચિંતા વ્યક્ત કરતા ઝ્રઈઝ્ર ને બીજાે પત્ર લખ્યાના થોડા દિવસો પછી આવ્યું છે.
રાજ્યમાં ચાલી રહેલા SIR થી પહેલાથી જ ભારે રાજકીય વિવાદ થયો છે, ખાસ કરીને બંગાળ સહિત વિવિધ રાજ્યોમાં કેટલાક બૂથ લેવલ ઓફિસરો (મ્ન્ર્ં) ના મૃત્યુ પછી. શાસક ્સ્ઝ્ર એ પહેલાથી જ ઈઝ્રૈં પર ‘રાજકીય પક્ષને ખુશ કરવા માટે કાર્ય કરવાનો‘ આરોપ લગાવ્યો છે, જ્યારે ભાજપે બેનર્જીને મતદાર યાદીમાંથી “ઘુસણખોરોને દૂર કરવાના ડર” પર પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો છે.
મમતા બેનર્જીએ ઝ્રઈઝ્ર ને લખેલા પત્રની અંદર
તાજેતરના પત્રમાં, ્સ્ઝ્ર સુપ્રીમોએ ચૂંટણી પંચના ચાલી રહેલા SIR-સંબંધિત કાર્ય સાથે સંબંધિત બે અલગ-અલગ ચિંતાઓ ઉઠાવી છે, જેમાં પહેલો કમિશન દ્વારા SIR-સંબંધિત અથવા ચૂંટણી-સંબંધિત ડેટા કાર્ય માટે કોન્ટ્રાક્ટ ડેટા-એન્ટ્રી ઓપરેટરો અને બાંગ્લા સહાયતા કેન્દ્ર સ્ટાફને રોકવાનો કથિત આદેશ છે.
તેમણે લખ્યું કે પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારીએ તેના બદલે ૧,૦૦૦ ડેટા-એન્ટ્રી ઓપરેટરો અને ૫૦ સોફ્ટવેર ડેવલપર્સને એક વર્ષ માટે “આઉટસોર્સ” કરવાની વિનંતી રજૂ કરી છે.
તેમણે પૂછ્યું, “જ્યારે જિલ્લા કચેરીઓમાં પહેલાથી જ આવા કાર્યો કરતા સક્ષમ વ્યાવસાયિકોની મોટી સંખ્યા હોય છે, ત્યારે ઝ્રઈર્ં દ્વારા આખા વર્ષ માટે બાહ્ય એજન્સી દ્વારા સમાન કાર્ય આઉટસોર્સ કરવાની પહેલ કરવાની શું જરૂર છે?”
“શું આ કવાયત કોઈ રાજકીય પક્ષના ઇશારે સ્વાર્થી હિતોને પૂર્ણ કરવા માટે હાથ ધરવામાં આવી રહી છે? આ ઇકઁનો સમય અને રીત ચોક્કસપણે વાજબી શંકાઓ ઉભી કરે છે,” મુખ્યમંત્રીએ લખ્યું.
બેનર્જીએ તેમના પત્રમાં ઉઠાવેલો બીજાે મુદ્દો ઈઝ્રૈં દ્વારા ખાનગી રહેણાંક સંકુલોમાં મતદાન મથકો સ્થાપવા અંગે વિચારણા કરવાનો છે. “આ દરખાસ્ત ખૂબ જ સમસ્યારૂપ છે,” તેણીએ કહ્યું.
બેનર્જીએ લખ્યું કે ખાનગી ઇમારતો સામાન્ય રીતે ટાળવામાં આવે છે કારણ કે તે “નિષ્પક્ષતા સાથે સમાધાન કરે છે, સ્થાપિત ધોરણોનું ઉલ્લંઘન કરે છે અને વિશેષાધિકૃત રહેવાસીઓ અને સામાન્ય જનતા – સંપત્તિ અને સંપત્તિ ધરાવતા – વચ્ચે ભેદભાવપૂર્ણ ભેદભાવ પેદા કરે છે.”
તેણીએ ફરીથી ચૂંટણી પંચ પર પ્રશ્ન ઉઠાવ્યો કે “પોતાના પક્ષપાતી હિતોને આગળ વધારવા માટે રાજકીય પક્ષના દબાણ હેઠળ કામ કરી રહ્યા છે?”
“આવા ર્નિણયના પરિણામો ચૂંટણી પ્રક્રિયાની ન્યાયીતા પર ગંભીર અસર કરશે. હું તમને આ મુદ્દાઓની અત્યંત ગંભીરતા, નિષ્પક્ષતા અને પારદર્શિતા સાથે તપાસ કરવા વિનંતી કરું છું. તે જરૂરી છે કે કમિશનની ગરિમા, તટસ્થતા અને વિશ્વસનીયતા નિંદાથી ઉપર રહે અને કોઈપણ સંજાેગોમાં સમાધાન ન થાય,” મુખ્યમંત્રીએ નિષ્કર્ષ કાઢ્યો.
પશ્ચિમ બંગાળમાં ચાલી રહેલા જીૈંઇ વચ્ચે આ વાત સામે આવી છે, જેના કારણે રાજ્યમાં શાસક ્સ્ઝ્ર અને ભાજપ વચ્ચે ભારે રાજકીય વિવાદ થયો છે.
મમતા બેનર્જીએ ઝ્રઈઝ્ર ને લખેલા અગાઉના પત્રમાં જીૈંઇ કવાયતને “અનિયોજિત, અસ્તવ્યસ્ત અને ખતરનાક” ગણાવી હતી. દરમિયાન, ભાજપના નેતા સુવેન્દુ અધિકારીએ બંગાળના મુખ્યમંત્રી પર હુમલો કર્યો હતો અને દાવો કર્યો હતો કે તે “અયોગ્ય અને ગેરકાયદેસર તત્વોની વોટ બેંક” ને સુરક્ષિત રાખવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
પશ્ચિમ બંગાળમાં ચાલી રહેલા જીૈંઇ પ્રક્રિયામાં રોકાયેલા બૂથ સ્તરના અધિકારીઓ સોમવારે કથિત અતિશય કામના દબાણ સામે વિરોધ પ્રદર્શન દરમિયાન ઝ્રઈર્ં ની ઓફિસમાં પ્રવેશવાનો પ્રયાસ કરતી વખતે પોલીસ કર્મચારીઓ સાથે ઝપાઝપી કરી હતી, એમ એક વરિષ્ઠ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું.
મ્ન્ર્ં અધિકાર રક્ષા સમિતિના સભ્યોએ ઉત્તર કોલકાતાના કોલેજ સ્ક્વેરથી તાળાઓ અને બેડીઓ લઈને સરઘસ કાઢ્યું હતું, જેમાં મુખ્ય ચૂંટણી અધિકારી (ઝ્રઈર્ં) ની ઓફિસ આવેલી છે તે ઇમારતના મુખ્ય પ્રવેશદ્વારને પ્રતીકાત્મક રીતે બંધ કરવામાં આવ્યો હતો.
અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે પ્રદર્શનકારીઓએ મધ્ય કોલકાતામાં ઝ્રઈર્ં ની ઓફિસમાં પ્રવેશવા માટે પોલીસ બેરિકેડ તોડવાનો પ્રયાસ કર્યો હતો.
વિરોધ કરી રહેલા મ્ન્ર્ં એ ચૂંટણી પંચ વિરુદ્ધ સૂત્રોચ્ચાર કર્યા હતા, અને આરોપ લગાવ્યો હતો કે “જીૈંઇ કવાયત દરમિયાન મતદાન પેનલે તીવ્ર અને અમાનવીય કામના દબાણની તેમની ફરિયાદોનો જવાબ આપ્યો ન હતો”, તેથી તેમને સરઘસ કાઢવાની ફરજ પડી હતી.
એક કાર્યકારીએ દાવો કર્યો હતો કે મ્ન્ર્ં ને ટૂંકા ગાળામાં કાર્યો પૂર્ણ કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે, જાેકે સમાન કામમાં સામાન્ય રીતે બે વર્ષથી વધુ સમય લાગે છે.
સમિતિએ એવો પણ આરોપ લગાવ્યો હતો કે મ્ન્ર્ં બીમાર પડી રહ્યા હતા અને તેમાંથી બે લોકો તણાવને કારણે આત્મહત્યા કરીને મૃત્યુ પામ્યા હતા.
મ્ન્ર્ં અધિકાર રક્ષા સમિતિએ અગાઉ જાહેરાત કરી હતી કે ચૂંટણી પંચ દ્વારા તાત્કાલિક હસ્તક્ષેપ માટે દબાણ લાવવા માટે અનેક સંગઠનોના પેરા-શિક્ષકો, કોલેજ પ્રોફેસરો અને શિક્ષકો કૂચમાં જાેડાશે.
જીૈંઇ હેઠળ ઘરે ઘરે જઈને ગણતરી ૪ નવેમ્બરથી શરૂ થઈ હતી અને ૪ ડિસેમ્બર સુધી ચાલુ રહેશે, ૯ ડિસેમ્બરના રોજ ડ્રાફ્ટ રોલ પ્રકાશિત થવાનું છે.
સમિતિએ ચેતવણી આપી હતી કે જાે સમયમર્યાદા લંબાવવામાં નહીં આવે અથવા સુધારાત્મક પગલાં લેવામાં નહીં આવે, તો તે સતત વિરોધ કાર્યક્રમ શરૂ કરશે.
આ દરમિયાન, અન્ય એક સંગઠન, મ્ન્ર્ં ઓક્ય મંચા, એ અલગથી ગણતરી ફોર્મના ડિજિટાઇઝેશન સંબંધિત મુદ્દાઓ ઉઠાવ્યા હતા અને વધારાના સહાયક સ્ટાફની માંગણી કરી હતી.
તેણે ૨૨ નવેમ્બરના રોજ એક પ્રતિનિયુક્તિ સબમિટ કરી હતી.