દિલ્હી-એનસીઆર ક્ષેત્રમાં વાયુ પ્રદૂષણનું સંકટ વધુ ખરાબ થઈ રહ્યું છે, હવાની ગુણવત્તા જાેખમી સ્તરે પહોંચી રહી છે. નિષ્ણાતો અને અધિકારીઓએ વાહનોના ઉત્સર્જન અને ઔદ્યોગિક પ્રદૂષણ ઉપરાંત પડોશી રાજ્યોમાં પરાળી બાળવાને મુખ્ય કારણ ગણાવ્યું છે.
સુપ્રીમ કોર્ટ હસ્તક્ષેપ સુનિશ્ચિત
ભારતની સુપ્રીમ કોર્ટ ૧૨ નવેમ્બરના રોજ વાયુ પ્રદૂષણ કેસની સુનાવણી કરશે. કાર્યવાહી દરમિયાન, વકીલોએ પરિસ્થિતિની તાકીદ પર ભાર મૂકતા કહ્યું, “એનસીઆરમાં હવાની ગુણવત્તા બગડી રહી છે, કારણ કે કોર્ટ જાણશે. ૩ નવેમ્બરના રોજ, કોર્ટે કમિશન અને સીપીસીબીને સોગંદનામું દાખલ કરવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો. આ બાબતની યાદી બનાવવા માટે હજુ સુધી કોઈ ચોક્કસ તારીખ નક્કી કરવામાં આવી નથી. સૂચિ સોમવારે થઈ શકે છે. આ તાત્કાલિક છે, અને શહેરની હવા સતત બગડતી રહે છે ત્યારે અમને ખરેખર ખબર નથી કે શું થઈ રહ્યું છે.”
દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તામાં ફરી ઘટાડો
બે દિવસના ટૂંકા સુધારા પછી, ગુરુવારે દિલ્હીની હવાની ગુણવત્તા ‘ખૂબ જ ખરાબ‘ શ્રેણીમાં આવી ગઈ, કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ એ સરેરાશ હવા ગુણવત્તા સૂચકાંક ૩૧૧ નોંધાવ્યો. નિષ્ણાતો ચેતવણી આપે છે કે કડક પગલાં લીધા વિના, નજીકના ભવિષ્યમાં રાહત નહીં મળે.
સુપ્રીમ કોર્ટના પ્રદૂષણ પરના તાજેતરના પગલાં
દિલ્હીએ વર્ષોમાં તેની પહેલી “ગ્રીન દિવાળી” ઉજવ્યા પછી પ્રદૂષણમાં તાજેતરનો વધારો થયો. તહેવાર પહેલા, સુપ્રીમ કોર્ટે ૧૮ થી ૨૦ ઓક્ટોબર વચ્ચે દિલ્હી-દ્ગઝ્રઇમાં ગ્રીન ફટાકડાના ઉપયોગની મંજૂરી આપી હતી, પરંતુ ફક્ત બે ચોક્કસ સમય સ્લોટ દરમિયાન: સવારે ૬ થી ૭ વાગ્યા અને રાત્રે ૮ થી ૧૦ વાગ્યા સુધી. જાે કે, ઘણા રહેવાસીઓએ આ પ્રતિબંધોનો ભંગ કર્યો.
વધુમાં, સુપ્રીમ કોર્ટે કેન્દ્ર અને રાજ્ય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડને ૧૪ ઓક્ટોબરથી ૨૫ ઓક્ટોબર સુધી દરરોજ હવાની ગુણવત્તાનું નિરીક્ષણ કરવા અને નિયમિત અહેવાલો સબમિટ કરવા જણાવ્યું હતું.
દિવાળી પછીની હવાની ગુણવત્તા
CPCB ના ડેટા દર્શાવે છે કે દિવાળી પછી દિલ્હીના ઘણા વિસ્તારોમાં AQI 450 ને વટાવી ગયું, જેનું મુખ્ય કારણ ફટાકડાના ધુમાડા અને પડોશી રાજ્યોમાં સતત પરાળી બાળવાનું હતું. સંદર્ભ માટે, CPCB AQI ને આ રીતે વર્ગીકૃત કરે છે:
૦-૫૦: સારું
૫૧-૧૦૦: સંતોષકારક
૧૦૧-૨૦૦: મધ્યમ
૨૦૧-૩૦૦: નબળું
૩૦૧-૪૦૦: ખૂબ જ નબળું
૪૦૧-૫૦૦: ગંભીર
ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP) સ્ટેજ II અમલમાં મૂકાયો
દિલ્હી હાલમાં GRAP સ્ટેજ II (ખૂબ જ નબળું) હેઠળ છે, જે ૧૯ ઓક્ટોબરના રોજ છઊૈં ૩૦૧-૪૦૦ પર પહોંચ્યો ત્યારે શરૂ થયો હતો. આ સ્ટેજ હેઠળના પગલાંમાં નવી દિલ્હીના ભાગોમાં પાર્કિંગ ફીમાં વધારો, પ્રદૂષક પ્રવૃત્તિઓ પર પ્રતિબંધો અને ગંભીર હવા ગુણવત્તા સંકટને ઘટાડવાના હેતુથી અન્ય પગલાંનો સમાવેશ થાય છે.